október, 2012

60 ára afmælisþing Norðurlandaráðs

— blog

Í dag hefst Norðurlandaráðsþing í Helsinki, helsti viðburður norrænnar samvinnu ár hvert. Norðurlandaráð á 60 ára afmæli í ár og því ber að fagna þar sem ráðið er í lykilhlutverki við að bæta hag almennings á Norðurlöndum með frumkvæði um norrænt samstarf. Verkefnin eru á ýmsum sviðum, á sviði efnahagsmála, menningar- og menntamála, borgara- og neytendamála, umhverfismála, og í síauknum mæli á sviði alþjóðamála.

Norðurlandaráðsþingið er einstakt að því leyti að þar eiga sér stað umræður milli ráðherra allra Norðurlandanna við þingmenn frá öllum löndunum. Í ár verða sérstakar umræður ríkisstjórnaleiðtoga landanna og stjórna Færeyja, Grænlands og Álandseyja um efnahagslegar og aðrar áskoranir norrænna velferðarkerfa. Þá verða umræður með þátttöku norrænu utanríkisráðherranna um alþjóðamál og öryggis- og varnarmál, og ráðherrar norrænna samstarfsmála svara óundirbúnum munnlegum fyrirspurnum þingmanna.

Landamærahindranir, þ.e. reglur og venjur innan stjórnsýslunnar sem hindra för og starf einstaklinga og fyrirtækja milli Norðurlanda skv. norrænum samningum, hafa verið í brennidepli í starfi Norðurlandaráðs á árinu og verða það einnig á Norðurlandaráðsþinginu. Í apríl fóru fram samtímis í norrænu þjóðþingunum umræður um landamærahindranir þar sem rauði þráðurinn í umræðunum var hvernig koma mætti í veg fyrir myndun hindrana við lagasetningu og innleiðingu ESB-gerða. Fyrir Norðurlandaráðsþinginu í Helsinki liggur tillaga um að styrkja lagalega stöðu norræns almennings samkvæmt norrænum samningum með norrænum umboðsmanni. Ætlast er til að norrænir borgarar sem telja sig rekast á landamærahindranir milli Norðurlanda geti leitað til umboðsmanns, auk þess sem hann ráðlegði Norrænu ráðherranefndinni, norrænum ríkisstjórnum og norrænum þjóðþingum um hvernig komast megi hjá myndun nýrra stjórnsýsluhindrana við lagasetningu og innleiðingu ESB-gerða.

Í tengslum við Norðurlandaráðsþingið verða einnig afhent verðlaun Norðurlandaráðs en þess má geta að tónlistarverðlaun Norðurlandaráðs 2012 hlýtur íslenska tónskáldið Anna Þorvaldsdóttir fyrir verk sitt Dreymi.

(Þessi grein birtist í Fréttablaðinu þann 30. október 2012.)

Til stjórnenda fjármálafyrirtækja

— blog

Eftirfarandi bréf sendi ég í dag til stjórnenda fjármálafyrirtækja:

Í tilefni af dómi Hæstaréttar Íslands fimmtudaginn 18. október sl. í máli Arion banka gegn Borgarbyggð og að höfðu samráði við sérfræðinga tel ég rétt að koma á framfæri nokkrum sjónarmiðum. Það geri ég vegna þess að um afstöðu mína hefur verið spurt og í ljósi þeirrar eftirlitsskyldu sem þingmönnum ber
að hafa í huga í sínum störfum:

 Ekkert er því til fyrirstöðu að hefja endurútreikning lána með ólögmætri gengistryggingu, sbr. þorra lána í F flokki gengislána skv. skilgreiningum FME, sem voru í íslenskum krónum að öllu leyti.

 Einboðið er að endurreikna skuli öll lán sem voru með ólögmætri gengistryggingu, greitt var af og festa var komin á í framkvæmd. Hvort „festa í framkvæmd“ er þrjár greiddar afborganir eða fleiri verða fjármálafyrirtæki sjálf að leggja mat á, en ljóst má vera að ekki þurfi 17 greiddar afborganir til að festa komist á framkvæmd. Við þetta mat hljóta fjármálafyrirtæki að hafa í huga hve óheppilegt það væri ef réttur viðskiptavina þeirra yrði í slíku mati enn vanmetinn.

 Þá er óhjákvæmilegt að staðið verði við yfirlýsingar um að viðskiptavinir glötuðu ekki réttindum með samningum þannig að þeir njóti sambærilegra endurútreikninga og ef greitt hefði verið.

 Ég hvet til þess að fyrri eigendum eigna sem fjármálafyrirtæki eða félög þeim tengd hafa enn umráð yfir og hafa verið teknar af eigendum sínum á uppboðum eða í skiptameðferð sem orsakast hefur að hluta eða í heild af ólögmætri gengistryggingu verði boðið að slíkir gjörningar gangi til baka að uppfylltum skilyrðum.

 Ekki eru gerðar athugasemdir við að reyna þurfi á fyrir dómstólum stöðu fyrirtækja með sérþekkingu á fjármálasviði, eða einstaka skammtíma fyrirgreiðslu sem varðað getur mikla hagsmuni. Þá er og ljóst að enn á eftir að fá dómsniðurstöðu um þá sem hvorki greiddu né sömdu. Þá eru ekki öll gengislán með ólögmætri gengistryggingu og enn á eftir að reyna á ýmis ákvæði neytendaréttar. En þetta á ekki að varna endurútreikningum hjá þorra almennings og venjulegum fyrirtækjum. Mikil undirbúningsvinna var unnin við síðustu endurútreikninga með flokkun lána og tölvuskráningu. Er eindregið hvatt til þess að endurútreikningum verði lokið um áramót svo gera megi upp skattárið og ársreikninga fyrirtækja á réttum grunni, sé þess nokkur kostur.

Ólögmæt gengistrygging lána er ein samfelld hörmungasaga sem skaðað hefur fólk, fyrirtæki og fjármálakerfið varanlega. Ítrekað hefur verið gengið of langt gagnvart fólki og fyrirtækjum í kröfugerð og aðförum. Í því ljósi verður nú að krefjast þess af fjármálafyrirtækjum að þau fari fram af hófsemi gagnvart viðskiptavinum sínum, hraði endurútreikningum og gæti ítrustu varúðar við innheimtu lána sem réttaróvissa ríkir um og leggi sig fram við að flýta úrlausn þeirra álitaefna sem út af standa.

Lögfesting barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna

— Uncategorized

Ég mælti í gær fyrir frumvarpi þess efnis að barnasáttmáli Sameinuðu þjóðanna verði lögfestur á Íslandi. Alþingi samþykkti árið 2009 þingsályktunartillögu þess efnis en lögfestingin hefur enn ekki komið til framkvæmdar en sáttmálinn var staðfestur af Íslands hálfu 1992. Þó svo að börn á Íslandi búi við betri mannréttindi en gerist víðast hvar í heiminum teljum við flutningsmenn frumvarpsins, sem eru auk mín þingmennirnir Ólöf Nordal, Birkir Jón Jónsson, Margrét Tryggvadóttir og Álfheiður Ingadóttir, að mikilvægt sé að tryggja þann lagalega grundvöll sem sem mannréttindi þeirra hvíla á. Barnasáttmáli Sameinuðu þjóðanna er grundvallargagn í því efni.

Vaxtakjör á láni Norðurlandanna

— Uncategorized

Ég hef í dag beint fyrirspurn norrænu ríkisstjórnanna um vaxtakjör á láni Norðurlandanna til Íslands.

Vaxtakjörin á láninu til Íslands eru 3 mánaða EURIBOR vextir að viðbættu 2,75 prósentu álagi. Danmörk og Svíþjóð gerðu bæði tvíhliða lánasamninga við Írland þar sem vaxtakjörin eru 3 mánaða EURIBOR vextir að viðbættu 1 prósentu álagi.

Ég spyr ríkisstjórnirnar hvers vegna Íslandi bjóðist lakari vaxtakjör en Írlandi og hvort þær hyggist endurskoða vaxtakjörin á láni Íslands, sérstaklega í ljósi þess að skuldatryggingarálag Íslands sé lægra en Írlands.

Málið verður rætt á þingi Norðurlandaráðs, sem haldið verður í Finnlandi um mánaðamótin.

Hér má lesa fyrirspurnina, sem er lögð fram á sænsku. Smella hér

Valmynd